ตามหลักความเป็นจริง “ของฟรี” ใคร ๆ ก็ชอบ ทุกคนต่างอยากได้ของฟรีเพราะเป็นสิ่งที่ได้มาโดยไม่ต้องลงน้ำพักน้ำแรงใด ๆ แต่ถ้าเป็น “ภาพฟรี” คุณต้องคิดให้อย่างถี่ถ้วนก่อนนำไปใช้งานเชิงพาณิชย์
ภาพฟรีมีอยู่จริงตามเว็บไซต์ที่ให้บริการภาพฟรีทั่วไป คุณสามารถค้นหาได้ง่ายๆ โดยการใช้ช่องค้นหา ด้วยคำว่า “ภาพแจกฟรี” ลิงก์ไปยังเว็บไซต์เหล่านั้นจะปรากฎอย่างง่ายดาย
หากคุณอ่านข้อมูลเกี่ยวกับสิทธิ์การใช้งาน คุณจะพบว่าเว็บไซต์เหล่านี้อนุญาตให้คุณดาวน์โหลดภาพฟรีเพื่อใช้ในวัตถุประสงค์ทางพาณิชย์โดยไม่ต้องขออนุญาตล่วงหน้าใดๆ
เราเข้าใจว่าในปัจจุบันความสำคัญของดิจิทัลคอนเทนต์มีการเพิ่มขึ้นอย่างมีนัยสำคัญ การใช้ภาพฟรีมีประโยชน์มากที่สามารถช่วยให้งานของคุณดำเนินไปอย่างรวดเร็วและมีประสิทธิภาพ ไม่ว่าจะเป็นสำหรับคุณหรือลูกค้าของคุณเอง
อย่างไรก็ตาม มีบางเรื่องที่เว็บไซต์ที่ให้บริการภาพฟรีไม่ได้ระบุไว้ และหลังจากที่คุณได้รับข้อมูลนี้แล้ว คุณอาจพบว่าไม่คุ้มค่าที่จะกลับไปใช้บริการจากเว็บไซต์ดังกล่าวอีกต่อไป
ใครเป็นเจ้าของภาพกันแน่?
ทุกคนมีสิทธิ์อัปโหลดภาพขึ้นเว็บไซต์เหล่านี้ได้ โดยไม่มีการตรวจสอบที่มาของภาพว่าใครเป็นเจ้าของที่แท้จริง ไม่มีมาตรการป้องกันใด ๆ ที่จะป้องกันการนำภาพไปใช้ในเชิงพาณิชย์โดยไม่ได้รับอนุญาต นั่นหมายความว่าผู้ใดก็สามารถทำการคัดลอกภาพและอัปโหลดไปยังเว็บไซต์ได้ และผู้ที่ดาวน์โหลดภาพนั้นไปใช้ก็อาจคิดว่าตัวเองใช้งานภาพอย่างถูกลิขสิทธิ์แบบปลอม ๆ
การละเมิดลิขสิทธิ์ที่คุณมองไม่เห็น
เว็บไซต์เหล่านี้อนุญาตให้คุณใช้งานภาพเชิงพาณิชย์แบบฟรี ๆ แต่สิ่งที่อยู่ในภาพไม่มีคำว่าฟรี
ตัวอย่างเช่น บุคคลที่อยู่ในภาพ โลโก้ เครื่องหมายการค้า ตึก รถยนต์ ฯลฯ สิ่งที่มีเจ้าของลิขสิทธิ์อยู่ในปัจจุบัน การที่สินค้าหรือบุคคลไปปรากฎตัวอยู่ในภาพของคุณนั้น คุณได้รับการยินยอมอย่างถูกต้องเป็นลายลักษณ์อักษรหรือยัง?
การนำภาพฟรีไปใช้ทั้ง ๆ ที่รู้อยู่แบบนี้ ไม่ต่างกับปล่อยลูกค้าเดินอยู่ท่ามกลางทุ่นระเบิดที่ไม่รู้จะระเบิดตอนไหน หรือพูดง่าย ๆ ก็คือจะถูกฟ้องร้องเมื่อไหร่ก็ได้
สูญเสียความเชื่อใจจากลูกค้า
เหตุการณ์ที่เลวร้ายที่สุดจากการใช้ภาพฟรีก็คือ ลูกค้าของเราถูกฟ้องร้องจากการใช้ภาพติดลิขสิทธิ์ที่เรามอบให้กับเขาโดยไม่ได้ตั้งใจ ถ้าคุณเป็นมืออาชีพก็คงไม่มีทางปล่อยให้เกิดเหตุการณ์เหล่านี้ขึ้น และหาทางป้องกันตั้งแต่เริ่มการทำงาน
ไม่เพียงแต่ลูกค้าเท่านั้นเพราะเคยมีกรณีที่ช่างภาพถูกขโมยภาพไปอัปโหลดขึ้นเว็บไซต์แจกฟรีโดยไม่ขออนุญาต ช่างภาพจึงตัดสินใจฟ้องร้องเว็บไซต์เหล่านั้นด้วยจำนวนเงินมหาศาลจากการละเมิดลิขสิทธิ์ รวมถึงผู้นำภาพไปใช้งานทุกคนอีกด้วย
เมื่อใดก็ตามที่คุณเริ่มใช้งานภาพฟรีเหล่านี้ นั่นหมายถึงคุณเปิดรับความเสี่ยงเพิ่มโดยไม่จำเป็น ซึ่งทำให้คุณอาจสูญเสียความน่าเชื่อถือในฐานะนักสร้างสรรค์ผลงานไป
ถึงแม้ว่าคุณจะมีสัญญาว่าจ้างคอยปกป้องอยู่ แต่การที่คุณต้องถกเถียงเรื่องกฎหมายกับลูกค้าไม่ใช่เรื่องที่หลาย ๆ คนอยากให้เกิดขึ้นอย่างแน่นอน เพราะปลายทางไม่มีวันจบสวยและคุณอาจสูญเสียลูกค้าเจ้านี้ไปโดยถาวรก็เป็นได้
วิธีป้องกันการเกิดเรื่องนี้ที่ง่ายที่สุดก็คือใช้ภาพถูกลิขสิทธิ์ตั้งแต่แรก ปัจจุบันเว็บไซต์ที่ให้บริการภาพถูกลิขสิทธิ์มีอยู่มากมายที่พร้อมให้ข้อมูลเรื่องสิทธิ์การใช้งานอย่างถูกต้องอย่าง Shutterstock ที่มีผู้ให้บริการประจำประเทศไทยอย่าง Number 24 คอยให้ข้อมูลเรื่องสิทธิ์การใช้งานคอนเทนต์อย่างต่อเนื่อง เพื่อให้ทุกคนสามารถใช้งานภาพถูกลิขสิทธิ์ได้อย่างไร้กังวล
