ลิขสิทธิ์ภาพขั้นพื้นฐานที่ควรรู้ : ทำไมลิขสิทธิ์ภาพสต็อกถึงสำคัญ?

ในปัจจุบัน จำเป็นอย่างยิ่งที่แบรนด์และครีเอเตอร์ทุกคนต้องใช้ลิขสิทธิ์รูปภาพอย่างถูกต้อง และนี่คือคำแนะนำในการใช้ภาพที่มีลิขสิทธิ์อย่างถูกกฎหมายสำหรับงานทุกประเภท ที่อยากให้ทุกคนทราบไว้ก่อนจะเริ่มทำแคมเปญใด ๆ 

งานสร้างสรรค์ทุกชิ้นจะอยู่ภายใต้กฎหมายลิขสิทธิ์ เพื่อป้องกันการใช้งานโดยไม่ได้รับอนุญาต และภาพที่ไม่มีลิขสิทธิ์นั้นโดยทั่วไปมีน้อยมาก เพราะลิขสิทธิ์ภาพนั้นมีอยู่ทุกที่

นั่นหมายความว่างานสร้างสรรค์ใดๆ เช่น รูปภาพบน Instagram การออกแบบเว็บไซต์ ภาพประกอบ ภาพวาด เหล่านั้นล้วนได้รับการคุ้มครองโดยลิขสิทธิ์

Fair use เป็นหนึ่งในไม่กี่กรณีที่ภาพที่มีลิขสิทธิ์นั้นสามารถนำมาใช้ได้โดยไม่ต้องได้รับความยินยอม เป็นข้อยกเว้นที่อนุญาตให้ใช้ภาพที่มีลิขสิทธิ์กับบางกรณีได้ เช่น การอนุญาตให้บุคคลแสดงความคิดเห็น วิพากษ์วิจารณ์ หรือล้อเลียนงานที่มีลิขสิทธิ์

แต่ในกรณีส่วนใหญ่แล้ว จำเป็นต้องมีใบอนุญาตเพื่อปกป้องทั้งเจ้าของผลงาน และผู้ได้รับใบอนุญาต การให้สิทธิ์ใช้งาน ไม่เพียงแต่ทำให้แน่ใจว่าผู้ซื้อจะไม่ถูกฟ้องร้องเรื่องการละเมิดลิขสิทธิ์ แต่ยังเป็นการชดเชยให้แก่ศิลปินผู้มีส่วนร่วมในการสร้างเนื้อหานั้นอีกด้วย 

คุณ Andrew Raff ผู้ช่วยที่ปรึกษาทั่วไปด้านความเป็นส่วนตัวและความปลอดภัยของ Shutterstock กล่าวว่า “ลิขสิทธิ์คือการให้สิทธิ์พิเศษเฉพาะแก่ศิลปินเจ้าของผลงานในการกำหนดวิธีการนำไปใช้งาน ในการคัดลอก แจกจ่าย หรือดำเนินการใด ๆ ต่อผลงานในที่สาธารณะ รวมถึงการสร้างผลงานลอกเลียนจากผลงานต้นฉบับ การนำผลงานที่มีลิขสิทธิ์ไปใช้โดยไม่ได้รับการอนุญาตจากเจ้าของลิขสิทธิ์ถือเป็นการละเมิดสิทธิ์”

ทุกผลงานในคลังภาพของ Shutterstock รวมถึงผลงานที่สร้างจาก AI เจ้าของผลงานทุกคนจะได้รับส่วนแบ่งจาก Shutterstock ทุกคน และทุกคนสามารถนำไปใช้ได้อย่างถูกลิขสิทธิ์และถูกจริยธรรม

ทุกคอนเทนต์ใน Shutterstock คุณจะได้รับสิทธิ์ในการใช้งาน เพื่อวัตถุประสงค์เฉพาะตามสิทธิ์การใช้งานที่คุณเลือก

ความแตกต่างของลิขสิทธิ์ภาพคืออะไร?

สิทธิ์การใช้งานภาพบางประการอาจทำให้คุณสับสน เพราะคุณจะรู้ได้อย่างไรว่าสิทธิ์การใช้งานใดที่เหมาะกับงานของคุณ

จนเกิดคำถามว่าแล้ว “สิทธิ์การใช้งานภาพสต็อกทั้ง 2 แบบที่ Shutterstock มีให้คืออะไร” ตัวเลือกที่พบบ่อยที่สุดคือ Standard และ Enhanced แม้ว่าเราจะมีสิทธิ์การใช้งาน Enterprise และ Editorial ด้วยก็ตาม

สิทธิ์ใช้งานรูปภาพแบบมาตรฐาน (Standard)

สิทธิ์การใช้งานรูปภาพมาตรฐานครอบคลุมค่าใช้จ่ายสำหรับธุรกิจขนาดเล็กจำนวนมาก เป็นสิทธิ์การใช้งานที่ต้นทุนต่ำที่สุดและมีความคุ้มค่าสูงสุด

สิทธิ์การใช้งานแบบมาตรฐานอนุญาตให้ใช้ทางการตลาดโดยทั่วไปได้ เช่น การแสดงรูปภาพบนเว็บไซต์ แอป สื่อสิ่งพิมพ์ที่มีจำนวนสำเนาสูงสุด 500,000 ชุด และการผลิตภาพยนตร์ขนาดเล็กและมัลติมีเดียด้วยงบประมาณน้อยกว่า 10,000 ดอลลาร์

สิทธิ์ใช้งานรูปภาพแบบเพิ่มเติม  (Enhanced)

สิทธิ์ใช้งานแบบเพิ่มเติมจะช่วยขยายข้อจำกัดสิทธิ์การใช้งานแบบมาตรฐาน ช่วยให้คุณสามารถทำสำเนาภาพในปริมาณเท่าใดก็ได้โดยไม่มีขีดจำกัด และสามารถใช้ในภาพยนตร์และ multimedia presentationโดยไม่มีข้อจำกัดด้านงบประมาณการผลิตเมื่อซื้อสิทธิ์การใช้งานรูปภาพแบบเพิ่มเติม

นอกจากนี้แล้ว สิทธิ์การใช้งานรูปภาพแบบเพิ่มเติมยังสามารถใช้ในงานผลิตสินเค้าเชิงพาณิชย์ได้ เช่น สินค้า บรรจุภัณฑ์ รวมถึงเทมเพลตดิจิทัล ต่างๆ

ข้อจำกัดหลักของสิทธิ์การใช้งานรูปภาพแบบเพิ่มเติม จะเกี่ยวข้องกับการใช้งานที่ละเอียดอ่อนและเกี่ยวข้องกับบุคคลที่สาม ซึ่งหมายความว่า โดยทั่วไปแล้วสิทธิ์ใช้งานเพิ่มเติมจะไม่สามารถใช้ในอุตสาหกรรมยาและการเมืองได้ เช่นเดียวกับอุตสาหกรรมที่มีความละเอียดอ่อนสูงอื่น ๆ

นอกจากนี้ บุคคลที่สามไม่สามารถออกสิทธิ์การใช้งานและถ่ายโอนภาพได้ ซึ่งหมายความว่าเอเจนซี่ไม่สามารถออกสิทธิ์การใช้งานเพิ่มเติมแล้วโอนสิทธิ์ไปยังลูกค้าของตนได้นั่นเอง

เพราะสิทธิ์ที่ทำแบบนั้นได้ก็คือสิทธิ์การใช้งานรูปภาพระดับองค์กร

ความแตกต่างระหว่างสิทธิ์ใช้งานทั้งสองประเภทด้านล่างมีดังนี้:

สิทธิ์ใช้งานแบบระดับองค์กร (Enterprise)

นอกจากบริษัทและธุรกิจขนาดใหญ่แล้ว องค์กรทางการเมือง บริษัทยา และหน่วยงานหลายแห่งยังได้รับประโยชน์จากสิทธิ์การใช้งาน Enterprise อีกด้วย โดยทั่วไปสิ่งเหล่านี้จะขยายสิทธิ์ของรูปภาพจากสิทธิ์การใช้งานแบบมาตรฐานและแบบเพิ่มเติม

สิทธิ์การใช้งานระดับองค์กรแบ่งออกเป็นสองประเภทหลักๆ ได้แก่ Premier และ Media

สิทธิ์การใช้งานแบบพรีเมียร์คือระดับสูงสุดที่ให้ความยืดหยุ่นสูงสุด นอกจากการใช้งานสื่อได้อย่างไม่จำกัดแล้ว บริษัทที่มีสิทธิ์การใช้งานระดับพรีเมียมสามารถเลือกการชดเชยค่าเสียหายแบบไม่จำกัด พร้อมบริการที่เหนือชั้น เช่น บริการหลังการขายอย่างรวดเร็ว และการออกใบกำกับภาษี และใบรับรองสิทธิ์การใช้งาน ได้ด้วย

สิทธิ์การใช้งานสื่อ (Media) ยังมีให้สำหรับลูกค้าองค์กรใช้ด้วยต้นทุนที่ต่ำกว่า Premier โดยมีข้อแม้ว่าไม่มีสิทธิ์ในการใช้กับสินค้า Merchandise

สิทธิ์ใช้งานแบบบรรณาธิการ (Editorial)

สุดท้ายของสิทธิ์การใช้งานรูปภาพของ Shutterstock คือ บรรณาธิการ ซึ่งมีความแตกต่างที่สำคัญระหว่าง royalty-free สำหรับงาน creative และสิทธิ์การใช้งาน Editorial-exclusive

ในกรณีที่สิทธิ์การใช้งานแบบ royalty-free จะอนุญาตให้ใช้ทางการตลาดหรือเชิงพาณิชย์ได้แทบทุกอย่าง ขึ้นอยู่กับสิทธิ์ใช้งานนั้น แต่สิทธิ์ใช้งานด้านบรรณาธิการจะมีสิทธิ์การใช้ภาพถ่ายที่เข้มงวดกว่ามาก สามารถใช้ได้เฉพาะในเนื้อหาด้านบรรณาธิการเท่านั้น ซึ่งอาจรวมถึงข่าวสารและวิชาการด้วย

ภาพบรรณาธิการอาจมีเครื่องหมายการค้าและวัตถุบางอย่างของบุคคลที่สาม ซึ่งหมายความว่าโดยปกติแล้วจะไม่สามารถใช้รูปภาพเหล่านั้นในสื่อทางการตลาดหรือเพื่อผลประโยชน์ทางการค้าได้

ตัวอย่างบางส่วนของการใช้รูปภาพบรรณาธิการ ได้แก่งานพรมแดง งานกาล่าดินเนอร์ และกิจกรรมอื่น ๆ ที่ออกข่าวทั้งหมด

สำหรับข้อมูลเพิ่มเติมเกี่ยวกับสิทธิ์การใช้งานทั้งหมดของเรา สามารถติดต่อมาได้ที่ Number 24 x Shutterstock

ข้อพิจารณาทางกฎหมายบางประการที่ครีเอเตอร์ควรคำนึงถึงมีอะไรบ้าง

คำถามยอดฮิตสำหรับทีมของ Number 24 ต้องเผชิญคือ “ฉันสามารถขอใช้ลิขสิทธิ์จากเว็บแจกภาพฟรีได้ไหม”

การใช้ภาพจากเว็บแจกฟรี อาจขัดต่อทางกฎหมายที่สำคัญได้ เนื่องจากภาพยุคสมัยใหม่เกือบทุกภาพอยู่ภายใต้กฎหมายลิขสิทธิ์ โดยทั่วไปสิทธิ์การใช้งานแบบฟรีไม่ได้ให้การรับประกันและการคุ้มครองเช่นเดียวกับสิทธิ์การใช้งานแบบชำระเงินของ Shutterstock

คุณควรได้รับอนุญาต (เป็นลายลักษณ์อักษร) สำหรับทุกภาพที่คุณใช้ การอนุญาตนี้จำเป็นต้องระบุเงื่อนไขการใช้งาน ผลที่ตามมาจากการไม่ปฏิบัติตาม การปฏิบัติตามกฎลิขสิทธิ์ในการใช้รูปภาพอย่างถูกกฎหมายจึงเป็นสิ่งจำเป็น

อะไรคือผลที่ตามมาของการใช้สต็อกฟรีอย่างผิดกฎหมาย?

อย่างที่กล่าวไว้ข้างต้น เพราะกฎหมายลิขสิทธิ์มีไว้เพื่อปกป้องสิทธิ์ของผู้เสียหาย การถูกฟ้องร้องจากการนำภาพไปใช้งานไม่เหมาะสมอาจะเกิดขึ้นได้

การละเมิดลิขสิทธิ์ถือเป็นความเสี่ยงที่สำคัญ เนื่องจากค่าเสียหายตามกฎหมายสำหรับการละเมิดลิขสิทธิ์โดยเจตนาอาจสูงถึง 150,000 ดอลลาร์สหรัฐฯ ต่อผลงาน นอกจากผลกระทบทางการเงินที่สำคัญแล้ว ยังมีโอกาสสร้างความเสียหายอย่างใหญ่หลวงต่อชื่อเสียงของคุณอีกด้วย

ปัญหาทางกฎหมายไม่ใช่สิ่งที่ผู้ประกอบการธุรกิจต้องการอยู่แล้ว

บทลงโทษทางกฎหมายสำหรับการใช้รูปภาพวิดีโอหรือเพลงอย่างไม่เหมาะสมนั้นไม่คุ้มค่ากับความผิดพลาดครั้งนี้แน่นอน

แล้วการใช้ภาพสต็อกฟรีล่ะ?

แม้ว่าจะมีรูปภาพบนไซต์ “ฟรี” แต่สิทธิ์การใช้งานที่อยู่ในนั้นอาจไม่มีคุณภาพหรือความชัดเจนในระดับเดียวกับ Shutterstock

สิทธิ์การใช้งาน “ฟรี” บางอย่าง เช่น สิทธิ์การใช้งานแบบ Creative Commons อาจมีข้อกำหนดการใช้งานที่เข้มงวด โดยเฉพาะอย่างยิ่งเมื่อเปรียบเทียบกับคู่มือการใช้งานที่ชัดเจนและตรงไปตรงมาของเรา

ยิ่งไปกว่านั้น สิทธิ์การใช้งานประเภทรูปภาพฟรีที่แตกต่างกันอาจห้ามไม่ให้แก้ไขรูปภาพ ซึ่งเป็นสิ่งสำคัญสำหรับลูกค้าของเราจำนวนมาก (หรือส่วนใหญ่)

Shutterstock ปกป้องศิลปินและลูกค้าอย่างไร?

รูปภาพกว่า 740 ล้านรูปของ Shutterstock มาจากศิลปินที่ผ่านการคัดเลือกมาอย่างดี ซึ่งเราได้ตรวจสอบอย่างรอบคอบเพื่อให้แน่ใจว่ารูปภาพเหล่านั้นตรงตามมาตรฐานระดับสูงของเราในด้านคุณภาพและสิทธิ์การใช้งานการนำไปใช้งาน

ด้วยนโยบายที่มีไว้เพื่อปกป้องลูกค้าและศิลปิน ทั้งสองกลุ่มไว้วางใจให้เรานำเสนอภาพคุณภาพสูงและคำแนะนำด้านลิขสิทธิ์ที่ชัดเจนซึ่งจะปกป้องผลงานและช่วยเพิ่มผลกำไรของพวกเขา 

เนื่องจากชุมชนคุณภาพของช่างภาพใน Shutterstock จึงสามารถยืนหยัดอยู่เบื้องหลังความสำเร็จของผลงานที่ส่งมา และให้การชดใช้ค่าเสียหายแก่ลูกค้าอย่างสมเหตุสมผล

วิธีการอนุญาตสิทธิ์ใช้งานภาพบน Shutterstock

ลูกค้าสามารถเลือกแผนการใช้งานตามราคาที่กำหนดได้ ซึ่งช่วยให้พวกเขาสามารถดาวน์โหลดรูปภาพ แทร็กเสียง หรือวิดีโอตามจำนวนที่ต้องการได้ ขึ้นอยู่กับว่าต้องการใช้อย่างไร

การเข้าถึงเนื้อหาสต็อกด้วยวิธีที่ถูกต้องเป็นสิ่งสำคัญ การทำสิ่งที่ถูกต้องควรมีเหตุผลเพียงพอที่จะปฏิบัติตามกฎหมายลิขสิทธิ์ และบทลงโทษที่อาจเกิดขึ้นทำให้การอนุญาตใช้รูปภาพที่เหมาะสมมีความสำคัญมากยิ่งขึ้น

ปัจจุบันมีแหล่งข้อมูลออนไลน์มากมายสำหรับเนื้อหาเชิงสร้างสรรค์ ปัจจุบันนี้แบรนด์ต่างๆ ต้องการเนื้อหาและการปกป้องคุณภาพสูงกว่าที่เคย เพื่อให้ผลงานที่ปล่อยไปปลอดภัยและโดดเด่นกว่าใครในท้องตลาด

ถ้ามีข้อสงสัยประการใดสามารถติดต่อได้ที่ทางทาง Number 24 x Shutterstock 

บทความโดย : Image Licensing 101: Why Stock Licensing Matters

เรียบเรียงโดย : ทีมงานชัตเตอร์สต็อกประเทศไทย ดำเนินงานโดย นัมเบอร์ 24