Public Domain 1

ธุรกิจ

เรื่องต้องรู้! Public Domain เกี่ยวข้องกับธุรกิจอย่างไร?

การทำงานในธุรกิจที่ต้องสร้างคอนเทนต์อย่างสม่ำเสมอ ทำให้นอกจากเหล่าคอนเทนต์ ครีเอเตอร์จะต้องมีสกิลการคิดไอเดียที่สูงแล้ว ก็จำเป็นจะต้องมีความรู้ด้านการใช้งานลิขสิทธิ์ภาพ วิดีโอ และเพลงเช่นกัน เพื่อป้องกันปัญหาการฟ้องร้องที่จะตามมาในอนาคต ครั้งนี้เราจึงอยากมาแบ่งปันความรู้เรื่อง “Public Domain” หรือภาษาไทยที่เรียกกันว่า “สมบัติสาธารณะ”

การทำงานในธุรกิจที่ต้องสร้างคอนเทนต์อย่างสม่ำเสมอ ทำให้นอกจากเหล่าคอนเทนต์ ครีเอเตอร์จะต้องมีสกิลการคิดไอเดียที่สูงแล้ว ก็จำเป็นจะต้องมีความรู้ด้านการใช้งานลิขสิทธิ์ภาพ วิดีโอ และเพลงเช่นกัน เพื่อป้องกันปัญหาการฟ้องร้องที่จะตามมาในอนาคต ครั้งนี้เราจึงอยากมาแบ่งปันความรู้เรื่อง “Public Domain” หรือภาษาไทยที่เรียกกันว่า “สมบัติสาธารณะ”

ทุกผลงานล้วนมีเจ้าของและการมีเจ้าของนั้นหมายถึงผลงานล้วนมีลิขสิทธิ์คอยปกป้อง การนำไปใช้โดยผู้อื่นที่ไม่ใช่เจ้าของผลงานจึงผิดกฎหมาย แต่จะมีผลงานอยู่ประเภทหนึ่งที่สามารถนำมาใช้หรือดัดแปลงได้เลยโดยไม่ผิดกฎหมายใด ๆ นั่นก็คือ “Public Domain”

Background,Concept,Wordcloud,Illustration,Of,Public,Domain,Work
ภาพโดย Kheng Guan Toh

Public Domain หมายถึงงานที่ใช้ความคิดสร้างสรรค์ใด ๆ ผลิตออกมาเป็นผลงาน เช่น หนังสือ งานปั้น ภาพวาด เพลง งานออกแบบ ฯลฯ ที่หมดวาระการคุ้มครองโดยกฎหมาย โดยอนุญาตให้ทุกคนสามารถนำผลงานเหล่านั้นไปใช้ดัดแปลงใด ๆ ก็ได้ทันที​ โดยไม่ต้องขอการยินยอมจากผู้ใดทั้งสิ้น กล่าวคือผลงานนั้น ๆ กลายเป็นทรัพย์สินของสาธารณะไปแล้วนั่นเอง

ซึ่งตามกฎหมายการคุ้มครองลิขสิทธิ์จะแตกต่างกันไปในแต่ละประเทศ เช่น ประเทศสหรัฐอเมริกามีกฎว่าสิ่งใดก็ตามที่ถูกเผยแพร่ก่อนปี 1926 ล้วนเป็น Public Domain ทั้งหมด เป็นต้น

Piles,Of,Old,Books,On,A,Table,In,Blur,Background
ภาพโดย Bignai

ตามกฎหมายประเทศไทยนั้น การที่ผลงานใด ๆ จะกลายเป็นสมบัติสาธารณะ จะต้องตรงตามเงื่อนไขเหล่านี้ คือ

  • การคุ้มครองหมดลิขสิทธิ์หมดอายุ ขึ้นอยู่กับข้อตกลงของผู้เป็นเจ้าของ
  • เจ้าของลิขสิทธิ์ไม่สามารถต่อการคุ้มครองโดยลิขสิทธิ์ได้อีกต่อไป
  • ผลงานอยู่ภายใต้สมบัติสาธารณะ

หมายความว่าจะมีผลงานบางชิ้นที่เจ้าของสามารถต่อลิขสิทธิ์ได้แม้เวลาจะผ่านไปนานแล้ว ก็ยังคงไม่เป็น Public Domain เช่น Winnie-the-Pooh และ Mickey Mouse เป็นต้น

ตัวอย่างผลงานของผู้มีชื่อเสียงที่กลายเป็น Public Domain แล้ว ได้แก่

  • บทเพลงของ William Shakespeare
  • เทพนิยายสุดคลาสสิก เช่น Cinderella และ Sleeping Beauty 
  • ภาพยนต์เรื่อง Night of the Living Dead
  • ภาพวาดของ Vincent van Gogh
Loving,Couple,Is,Dancing,At,Fairy,Ball.,Happy,Beauty,Woman
ภาพโดย Ironika

ประโยชน์จากการใช้ผลงาน Public Domain คือ

  • ใช้ต่อยอดเป็นแรงบันดาลใจได้อย่างหลากหลาย เพราะผลงานที่หมดลิขสิทธิ์คุ้มครองทางกฎหมายนั้นมีมากมาย คุณนำสิ่งเหล่านั้นมาต่อยอดได้อย่างไม่ผิดกฎหมาย
  • ลดความเสี่ยงจากการละเมิดลิขสิทธิ์ ประหยัดเรื่องค่าใช้จ่าย
  • ความคุ้นเคยทางวัฒนธรรมที่มีต่อผลงานนั้น ๆ ในอดีต จะช่วยให้ผลงานของคุณถูกจดจำได้ง่ายขึ้น ส่งเสริมความคิดสร้างสรรค์ทั้งจากอดีตและปัจจุบันไปพร้อมกัน
Paris,Eiffel,Tower,And,River,Seine,With,Sunrise,In,Paris,
ภาพโดย Neirfy

การได้เรียนรู้เรื่อง Public Domain เป็นสิ่งสำคัญโดยเฉพาะเมื่อต้องนำมาใช้กับทางธุรกิจ ความรู้เหล่านี้จะช่วยให้คุณใช้ลิขสิทธิ์ผลงานได้อย่างถูกต้อง ป้องกันการละเมิดลิขสิทธิ์ พร้อมส่งเสริมความรู้ความเข้าใจให้กับสังคม

สุดท้ายนี้อย่าลืมใช้ผลงานที่ถูกลิขสิทธิ์ในการทำคอนเทนต์กันด้วยนะคะ

บทความโดย : ทีมงานชัตเตอร์สต็อกประเทศไทย ดำเนินงานโดย นัมเบอร์ 24

กรุณากรอกข้อมูลสำหรับการติดต่อ





    Type: